| |
| |
Gedichten van ANTONIO FERNÁNDEZ LERA
vertaald door Fa Claes
Antonio Fernández Lera werd in 1952 in Madrid geboren.
Van 1970 tot 1974 studeerde hij journalistiek aan de Escuela Oficial de Periodismo. Sinds 1975
was hij in de journalistiek actief, maar beijverde zich eveneens als professioneel vertaler. In 1984 was hij
directeur van het dagblad Odiel en van 1985 tot 1990 redactielid van het theatertijdschrift
El Público.
Tegenwoordig is hij zelfstandig vertaler voor bedrijven, instituten en literaire en technische uitgeverijen.
Hij is mede-uitgever geweest van Cuadernas de Cántiga en uitgever van de publicaties "Fases",
Contextos en Pliegos de teatro y danza.
Zijn eerste toneelstuk werd opgevoerd in 1985. Heel wat toneelstukken volgden. In 1998 richtte hij een
toneelgroep op waarvan hij regisseur is. Verschillende theaterstukken werden gecreëerd.
In 1983 verscheen zijn eerste verzenbundel.
Tevens vertaalde hij Die Hamletmaschine van Heiner Müller (in samenwerking, 1986),
Fango van Maria Irene Fornes (1988),"The Sea and the Mirror van W. H. Auden (2001),
Mesias, de Steven Berkoff (2001), The country van Martin Crimp (2002); Phaedra's Love
van Sarah Kane (2002), en van Shakespeare King Lear.
|
|
|
|
Casa sola
A mi padre, cuatro meses después
1
Todas las palabras, hoy,
más vacías que nunca,
menos tu voz
pequeña y dulce.
Todo el mar en el mundo
menos que tu voz
y que el agua en tus labios.
Tu boca y tus ojos el refugio
que más necesito: el exacto refugio,
siempre y ahora.
2
Luz muy suave
pero ignoro si entre sombras
(palabras inútiles)
y el resplandor del sol
o entre los ecos de la lluvia
y el rescoldo tranquilo de tus ojos
voy a ser capaz de seguir escribiendo
cuando el recuerdo sigue siendo más fuerte
que todos los futuros.
3
El otoño está siendo
triste y un poco absurdo.
Nada es extraño ni especial.
El verano
devora las cosas
y luego desaparece
y en las miradas queda un sendero hacia adentro
y en la risa una tos de tristeza y agobio
y nos quedamos quietos
-y sin saber qué hacer-
sin tu risa y tus ojos.
4
En el mar hay un abismo
que nadie se atreve a tocar.
Un túnel sin salida
y un abrazo de muerte.
Pero no es justo ni prudente
culpar al mar
-una simple masa de agua-
o a un dios inexistente
(sólo esta tristeza es infinita
y duele).
5
Que no lo absorban todo
las acciones del viento: pronto,
con arena mojada entre los dedos, y algas, y recuerdos
cristalizados como copos de nieve,
podrás olvidar
todo aquello que te distrae.
6
Tal vez,
al recordar la desgracia,
la paz reabra sus ojos
y lo importante pueda verse,
tal vez,
en el reflejo de las aguas:
en el espejo del aire.
7
Una boca resopla
y una voz cacarea
como gallina loca
mientras piensas -al fin-
en otra cosa.
8
Cuando por fin hablamos ya era tarde.
Tu presencia -no obstante- se repite
y se queda flotando cada noche en el aire,
como un pez en el agua -de ojos negros.
El deseo se pierde
-lento, y oscuro, y en penumbra-
como un fuego encendido
-sordo, pequeño y lento-,
como una casa sola en el fondo de un valle.
El deseo de verte
-triste y casi olvidado-
se pierde como en sombras,
pero luego vuelve.
9
No son éstas canciones para que nadie cante,
sino canciones de aire, que se mueven
como el agua en las pequeñas ventanas de la piedra,
canciones que ahora vuelan
y huyen de la muerte.
10
Tiempos que ya no son
o tiempos que ya no fueron
y que nunca sabremos
lo que podrían haber sido
(pero lo cierto es
que no te habrías ido perdiendo en la memoria,
como tampoco ahora
te pierdes en la noche).
11
Nosotros los perdidos y los tristes,
nosotros los que ahora cantamos tus canciones,
los que ahora buscamos
un jardín y una casa,
un reloj
y un espejo.
La noche intermitente
A mi padre, cuatro años después
1
Observas la curva
donde se abrazan la tierra y el mar.
Miras el agua, oscura,
misteriosa y viva.
Todas las palabras
están escondidas, hundidas,
ocultas
en tus ojos,
en el espejo exacto
de tus días.
2
Es el silencio lo que más me abruma,
brizna de viento
que se deja llevar
por un suspiro,
vapor de furia sin cerebro,
sin planes,
el silencio
del mar:,
este silencio.
3
Una mirada siempre,
una mirada
simple y antigua
como un vaso de agua
y eterna como un puente,
como un arco iris,
como la noche intermitente
que derrama
sus lágrimas
para sembrar
el día.
4
Nada es eternamente
triste
ni mortal.
Sientes el eco de una fotografía
que a su vez es un eco
de la frontera entre ser y no ser
(unas manos
te acarician los ojos,
unos ojos
te sonríen).
5
Toca tu piel, siente tu piel
sobre tu piel, sobre la tecla
de la máquina,
sobre la blanda tierra
que soporta por igual
presencia y ausencia.
6
Vuelve
sobre tus pasos:
el tiempo es un suspiro
que puede ser muy largo.
Vuelve
sobre tus pasos
(despacio).
7
Todas las palabras viven
en el interior de un tronco hueco:
son como las partículas que forman
la imprescindible música
del sueño.
8
Qué difícil es decir
tu nombre,
saber que ya no escuchas,
mientras escarbo
en tus recuerdos
acumulados
en algún rincón
de mi cerebro
(el almacén de un eco,
la fuente de un deseo: vivir
después de muertos;
incluso en el olvido: vivir
entre los vivos).
9
Una carrera:
ver quién antes llega.
Sucesión de alaridos:
como pájaros transparentes
en cascada (una fuente).
10
Una flor, una fuente.
Dos ojos, un recuerdo.
Tres árboles, un sueño.
Cuatro manos, un roce.
Verde, rojo, azul, negro,
como un arco iris
de colores
incompletos.
11
Siempre será lo mismo
(siempre hasta cierto punto).
Todo lo que ignoramos
desfilará despacio (ante tus ojos)
en las noches
de invierno.
Y seguiré mirando
el mar en horas muertas
A mi padre, veintidós años después
1
Ya casi tengo tus años -falta poco
para ser tan joven como tú.
Imagino tu mirada.
Me apropio de tus ojos.
Vivo por ti la vida.
Saboreo las horas.
Dejo pasar los días.
Y en el placer
y en el esfuerzo
ya no lloro al llorar tu puta muerte.
2
Deseas rehacer la huella
de los pies descalzos en la tierra
-la hierba, la piedra-, rehacer
lo estrictamente necesario
un día y otro día y otro día
sin movimientos previstos.
El rastro de un instante feliz contradice
las heridas del dolor, las esquinas del tiempo
que cambian de dirección -y de repente.
3
El sol te ciega
y te cansa -y deseas
oscuridad y lluvia.
El objeto de la mirada
se queda inmóvil
como una piedra.
La respiración
contradice la quietud.
La quietud
existe
y observa.
4
El silencio se pasea
como un asesino.
por las calles del miedo
lejano -un silencio
que se rompe
-un susurro
que se acumula
y otra vez un silencio
que no se sabe si es
amor o muerte.
5
No me hables del tiempo transcurrido
ni de su lentitud o de su vértigo
ni de la sombra negra que te persigue
ni del fuego que te abrasa
ni del hundimiento en los abismos de lo cotidiano:
déjame ver tus ojos (con eso me conformo).
6
Y seguiré mirando
el mar en horas muertas,
la luz de una luciérnaga en la noche
-mientras existan las luciérnagas-
Y dejaré que suene una viola
sola.
7
Para el abrazo se requiere
un recuerdo preciso,
un trozo de niebla.
Pocas palabras:
un abrazo y punto.
8
Mientras el sueño sigue su viaje
y el cuerpo nos entrega sus constantes
cambios de piel y de colores
el mundo nos ignora y nos embarga.
No pronuncio tu nombre
-no porque no lo sienta
sino porque a estas horas
es la música sin gemido
lo que ocupa el tiempo del recuerdo.
No lo pienso
y no lo digo.
Llueve y hace sol.
Me niego a la tristeza y al olvido.
9
Me asomo a la ventana
para ver un paisaje
que llevo en la cabeza -no comprendo
que no tengo que asomarme a la ventana
para verlo.
10
Se mueve la tierra bajo tus pies
y eres tú mismo.
Se mueven tus pies debajo del agua
y eres tú mismo.
Te lavas la cara
y eres tú mismo.
No piensas en llorar
y eres tú mismo.
11
Me despierto
con hilachas de tiempo entre las manos,
una sombra feliz,
ecos de lo impensable,
rupturas imposibles
retorno sin retorno.
Agosto de 2014
|
Leeg huis
Voor mijn vader, vier maanden erna
1
Alle woorden vandaag
leger dan ooit
behalve je stem
klein en zacht.
Heel de zee in de wereld
minder dan je stem
en dan het water op je lippen.
Je mond en je ogen de toevlucht
die ik meest nodig heb: de precieze toevlucht,
altijd en nu.
2
Heel zacht licht
maar ik weet niet of ik tussen schaduwen
(nutteloze woorden)
en de schittering van de zon
of tussen de echo's van de regen
en de stille smeulende as van je ogen
in staat zal zijn verder te schrijven
wanneer de herinnering sterker blijft zijn
dan alle toekomsten.
3
De herfst is bezig
met droevig zijn en een beetje absurd.
Niets is vreemd of bijzonder.
De zomer
verslindt de dingen
en later verdwijnt hij
en in de blikken blijft een pad naar binnen
en in de lach een hoest van droefheid en uitputting
en wij blijven onbeweeglijk
- en zonder weten wat doen -
zonder je glimlach en zonder je ogen.
4
In de zee is een afgrond
waar niemand durft aan te raken.
Een tunnel zonder uitgang
en een doodskus.
Maar het is rechtvaardig noch voorzichtig
de zee te beschuldigen
- gewoon een massa water -
of een onbestaande god
(alleen deze droefheid is eindeloos
en doet pijn).
5
Dat de bewegingen van de wind
niet alles opslorpen: weldra,
met nat zand tussen je vingers en algen en herinneringen
gekristalliseerd gelijk sneeuwvlokken,
kun je al wat je
aandacht afleidt vergeten.
6
Misschien,
bij het terugdenken aan de tegenspoed,
heropent de rust haar ogen
en is het belangrijke te zien,
misschien,
in de weerschijn van het water:
in de spiegel van de lucht.
7
Een mond hijgt
en een stem kakelt
gelijk een gekke kip
terwijl je - eindelijk - aan
iets anders denkt.
8
Toen we eindelijk spraken was het al avond.
Je aanwezigheid - toch - herhaalt zich
en blijft elke nacht in de lucht hangen
gelijk - met zwarte ogen - een vis in het water.
Het verlangen gaat verloren
- langzaam, en donker, en in schemering -
gelijk een ontstoken vuur
- doof, klein en langzaam -
gelijk een eenzaam huis in de diepte van een vallei.
Het verlangen je te zien
- droevig en misschien vergeten -
gaat verloren als in schaduwen
maar komt later weer.
9
Dit zijn geen liederen opdat niemand zingt,
maar liederen van lucht, die gelijk water
in de kleine ramen van de steen bewegen,
liederen die nu vliegen
en vluchten voor de dood.
10
Tijden die er niet eens zijn
of tijden die er niet eens waren
en waarvan we nooit zullen weten
wat ze hadden kunnen zijn
(maar zeker is het
dat je niet in je geheugen zou zijn verloren gelopen
zomin als je nu
in de nacht verloren loopt).
11
Wij de verlorenen en de bedroefden,
wij degenen die nu je liederen zingen,
degenen die nu een tuin
en een huis zoeken,
een uurwerk
en een spiegel.
De stokkende nacht
Voor mijn vader, vier jaar erna
1
Je bekijkt aandachtig de curve
waar aarde en zee elkaar omhelzen.
Je kijkt naar het water, donker,
geheimzinnig en levend.
Alle woorden
zijn verborgen, tot zinken gebracht,
verborgen
in je ogen,
in de nauwkeurige spiegel
van je dagen.
2
De stilte is het die meest me overstelpt,
een vleugje wind
dat zich op een zucht
laat meevoeren,
damp van razernij zonder hersens,
zonder plannen,
de stilte
van de zee:
deze stilte.
3
Altijd een blik,
een eenvoudige
en oude blik
gelijk een glas water
en eeuwig gelijk een brug,
gelijk een regenboog,
gelijk de stokkende nacht
die zijn
tranen stort
om de dag
te zaaien.
4
Niets is eeuwig
droevig
of sterfelijk.
Je voelt de echo van een foto
die op zijn beurt de echo is
van de grens tussen zijn en niet zijn
(een paar handen
strelen je ogen,
een paar ogen
glimlachen naar je).
5
Raak je huid aan, voel je huid
op je huid, op de toets
van de machine,
op de weke aarde
die gelijkelijk aanwezigheid
en afwezigheid draagt.
6
Keer
op je stappen terug:
de tijd is een zucht
die heel lang kan duren.
Keer
(langzaam)
op je stappen terug.
7
Alle woorden leven
in het binnenste van een holle stam:
ze zijn als de deeltjes die de noodzakelijke
muziek van de droom
uitmaken.
8
Hoe moeilijk is het
je naam te zeggen,
weten dat je niet luistert,
terwijl ik rondspeur
in je herinneringen
opgestapeld
ergens in een hoek
van mijn hersens
(het warenhuis van een echo,
de bron van een verlangen: leven
nadat we dood zijn;
zelfs in de vergetelheid: leven
onder de levenden).
9
Een wedloop:
zien wie eerst aankomt.
Opeenvolging van kreten:
gelijk doorschijnende vogels
in een waterval (een fontein).
10
Een bloem, een fontein.
Twee ogen, een herinnering.
Drie bomen, een droom.
Vier handen, een aanraking.
Groen, rood , blauw, zwart,
gelijk een regenboog
met onvolledige
kleuren.
11
Het zal altijd hetzelfde zijn
(altijd tot op zekere hoogte).
Al wat we niet weten
zal langzaam voorbijtrekken (voor je ogen)
in de winter-
nachten.
En in mijn vrije tijd
blijf ik kijken naar de zee
Voor mijn vader, tweeëntwintig jaar erna
1
Je leeftijd heb ik bijna bereikt - het scheelt niet veel
of ik ben zo jong als jij.
Je blik stel ik me voor.
Ik neem bezit van je ogen.
Ik leef het leven voor jou.
Ik proef de uren.
Ik laat de dagen langsgaan.
En in het genot
en in het ongemak
ween ik niet meer bij het wenen om je vervloekte dood.
2
De afdruk van je blote voeten
wil je opnieuw nalaten op de grond
- het gras, de stenen -, het hoogst
noodzakelijke herdoen
dag na dag na dag
zonder overlegde beweging.
Het waas van een gelukkig ogenblik weerlegt
de wonden van het leed, de hoeken van de tijd
die van richting veranderen - zo onverwacht.
3
De zon verblindt je
en vermoeit je - en je wenst
duisternis en regen.
Het voorwerp van je blik
blijft onbewogen
gelijk een steen.
De ademhaling
weerspreekt de onbeweeglijkheid.
De onbeweeglijkheid
bestaat
en observeert.
4
De stilte loopt
gelijk een moordenaar
door de straten van de verre
angst - een stilte
die stukvalt
- een zucht
die aanzwelt
en weer eens een stilte
waar je niet van weet of ze
liefde of dood is.
5
Spreek me niet over de vervlogen tijd
of niet over zijn traagheid of zijn duizel
niet over de zwarte schaduw die je achtervolgt
niet over het vuur dat je schroeit
niet over het verzinken in de afgronden van het alledaagse:
laat me je ogen zien (daar stel ik me tevreden mee).
6
En in mijn vrije tijd
blijf ik kijken naar de zee,
het licht van een glimworm in de nacht
- aangezien er toch glimwormen bestaan -
En ik zal verdragen dat een viool opklinkt
alleen.
7
Voor de omhelzing is
een nauwkeurige herinnering nodig,
een brok nevel.
Weinig woorden:
een omhelzing en gedaan.
8
Terwijl de slaap zijn reis voortzet
en het lichaam ons zijn voortdurende
veranderingen van huid en kleuren aanbiedt
miskent de wereld ons en kwelt ons.
Je naam spreek ik niet uit
- niet omdat ik hem niet voel
maar omdat het op dit ogenblik
de muziek zonder weeklacht is
die de tijd van de herinnering in beslag neemt.
Ik denk hem niet
en ik noem hem niet.
Het regent en de zon schijnt.
Ik geef me niet over aan treurnis en vergetelheid.
9
Ik ga bij het venster staan
om een landschap te zien
dat ik in mijn hoofd meedraag - ik begrijp niet
dat ik maar tot bij het venster moet gaan staan
om het te zien.
10
De aarde beweegt onder je voeten
en je bent jezelf.
Je voeten bewegen onder het water
en je bent jezelf.
Je wast je gezicht
en je bent jezelf.
Je denkt niet aan wenen
en je bent jezelf.
11
Ik word wakker
met restjes tijd in mijn handen,
een gelukkige schaduw,
echo's van het ondenkbare,
onmogelijke verbrekingen
terugkeer zonder terugkeer.
Augustus 2014
|
Terug naar Index
|